Bedenkingen bij afschaffing abonnementstarief Wmo
Het huidige vaste abonnementstarief voor huishoudelijke hulp binnen de Wmo wordt afgeschaft. Daarvoor in de plaats komt een eigen bijdrage waarvan de hoogte afhankelijk is van iemands inkomen en vermogen.
Senioren Netwerk Nederland heeft bedenkingen bij het wetsvoorstel. De seniorenbelangenorganisatie stuurde staatssecretaris Van Ooijen een vijftal aandachtspunten.
Hieronder de link naar de brief welke verstuurd is naar staatssecretaris Van Ooijen met de vijftal aandachtspunten.
Brief SNN aan staatssecretaris VWS – wetsvoorstel afschaffing abonnementstarief Wmo
De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) ondersteunt meer dan 1,2 miljoen inwoners om beperkingen op te heffen of te verminderen en om zelfstandig in de eigen leefomgeving te kunnen blijven wonen. De aanspraak op een maatwerkvoorziening als die nodig is, is een groot goed. Het voorkomt willekeur en geeft inwoners zekerheid.
Een grote verbetering
De introductie van het abonnementstarief en het afschaffen van eigen bijdragen naar inkomen en vermogen in 2019 hebben eraan bijgedragen dat inwoners niet om financiële redenen hoeven af te zien van een beroep op de Wmo. “Veel van onze leden maken gebruik van voorzieningen op grond van de Wmo en hebben het abonnementstarief als een grote verbetering ervaren”, zeggen de voorzitters van de in Senioren Netwerk Nederland (SNN) samenwerkende KBO’s.
Gemeenten komen tekort
In een brief aan demissionair staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Maarten van Ooijen (foto) schrijven de voorzitters dat de vrijwillige Wmo-cliëntondersteuners, ouderenadviseurs en leden van de juridische helpdesk van de bij SNN aangesloten seniorenorganisaties de afgelopen jaren belangeloos vele duizenden inwoners hebben geholpen bij hun Wmo-aanvraag, zo nodig in bezwaar en beroep. “In toenemende mate zien we echter dat gemeenten, vanwege financiële tekorten bij de uitvoering van deze wet, naar wegen zoeken om de instroom te beperken en de kosten te beheersen”, signaleren Leo Bisschops (voorzitter KBO-Brabant), Marcel Ballas (voorzitter KBO Limburg), Herman Pieper (voorzitter KBO-Overijssel) en Lilianne van der Ha (voorzitter KBO Zeeland).
Aanzuigende werking
De ruimte om cliënten met een laag inkomen te helpen wordt beperkt door het gebruik van met name huishoudelijke hulp door rijkere ouderen. Die kritiek leverden de VNG en individuele gemeenten al vanaf de introductie van het abonnementstarief. Door de afschaffing van de inkomensafhankelijke eigen bijdrage stijgt het beroep op de Wmo. Immers: voor een bedrag van thans 20,60 euro per maand kunnen ook rijkere ouderen van huishoudelijke hulp via de Wmo gebruikmaken. Gemeenten zijn bij de invoering van het abonnementstarief financieel gecompenseerd door de rijksoverheid. De ontwikkeling van het beroep op de Wmo is gemonitord. Hieruit is gebleken dat sprake is van een aanzuigende werking voor huishoudelijke hulp, maar ook dat de tekorten bij gemeenten niet alleen voortvloeien uit de invoering van het abonnementstarief.
Naar draagkracht
Eind 2023 is een wetsvoorstel in consultatie gebracht om het abonnementstarief vanaf 1 januari 2026 af te schaffen. Het wetsvoorstel is ingegeven door de wens om de aanzuigende werking van het abonnementstarief grotendeels ongedaan te maken en de financiële houdbaarheid van de Wmo te versterken. Van burgers wordt een financiële bijdrage naar draagkracht gevraagd. Hierdoor zouden burgers gestimuleerd worden om zelf te voorzien in hun ondersteuning.
Aanbevelingen
Op 6 februari 2024 gaf het Senioren Netwerk Nederland al een korte reactie op het wetsvoorstel. Toen gaf SNN ook aan dat een uitgebreidere reactie volgt. Het Senioren Netwerk Nederland stuurde demissionair staatssecretaris Van Ooijen (VWS) onderstaande aanbevelingen ter verdere voorbereidingen van het wetsvoorstel.
